Oxford Üniversitesi’nden bilim insanlarının liderlik ettiği araştırma, şempanzelerin yalnızca kendi yaralarını değil, bazen diğer bireylerin yaralarını da doğal yollarla tedavi ettiklerini ortaya çıkardı. Uganda’daki Budongo Ormanı’nda yapılan gözlemler, primatların doğadaki bitkileri bilinçli bir şekilde kullandığını gösteriyor.
Araştırmanın başındaki Dr. Elodie Freymann, bu davranışların sadece içgüdüsel değil, aynı zamanda çevresel bilgiye dayalı olduğunu vurguladı: “Bazı şempanzeler bitkileri çiğneyip yaralarına sürüyor. Bazıları ise bu uygulamayı başka bireyler üzerinde yapıyor. Bu, hem empati hem de doğal sağlık bilgisi açısından çarpıcı bir bulgu.”
Sadece Kendilerine Değil, Birbirlerine de Yardım Ediyorlar
Ekip, çok genç bir dişi şempanzenin annesinin yarasını iyileştirmek için çiğnenmiş bitki materyali uyguladığı anları da belgeledi. Dahası, aralarında akrabalık bağı olmayan şempanzelerin bile birbirlerine yardım ettiği anlar kaydedildi.
Bu durum, şempanzelerin empati kapasitesi üzerine yürütülen çalışmalara yeni bir boyut kazandırdı.
30 Yıllık Gözlem Günlükleri Aydınlattı
Araştırmacılar, Budongo Ormanı’ndaki saha istasyonunda tutulan 1990'lara kadar uzanan gözlem defterlerini de inceledi. Bu günlüklerde, şempanzelerin yaralara yaprak bastığı, vücutlarına saplanan nesneleri birbirlerinden çıkardıkları gibi davranışlara sıkça yer veriliyor.
Şifalı Bitkiler Bilinçli Seçiliyor
Bilim insanları, şempanzelerin tercih ettiği bitkilerden örnekler alıp laboratuvar ortamında inceledi. Sonuçlar, bu bitkilerin çoğunun antibakteriyel özelliklere sahip olduğunu ortaya koydu.
Benzer bir davranış kısa süre önce Endonezya’da kaydedildi: Vahşi bir orangutan, yüzündeki yaraya çiğnediği bitkilerden elde ettiği karışımı sürdü.
İnsanlık İçin Yeni Bir İlham Kaynağı mı?
Uzmanlara göre, vahşi doğadaki primatların bu tarz doğal tedavi yöntemlerini nasıl öğrendiği, insanlığın bitkisel ilaçlara dair kadim bilgisini yeniden düşünmemize neden olabilir.
Dr. Freymann bu konuda şunları söylüyor: “Şempanzelerin doğayla olan ilişkisini anlamak, bize hem kendi geçmişimizi hem de doğayla olan bağımızı yeniden keşfetme fırsatı sunuyor. Eğer aynı ormanda yalnız kalsaydım, onlar kadar uzun süre hayatta kalabileceğimden emin değilim.”
